Investeringen

Uit de tabel blijkt dat van de investeringen waarvoor kredieten ter hoogte van € 86 miljoen beschikbaar waren gesteld, in 2021 € 59,1 miljoen is geactiveerd, 69% (Ter vergelijking, in 2020 67%). De projecten zijn gereed en/of de investeringen zijn in gebruik genomen.  De resulterende zogeheten onderuitputting van € 26,9 miljoen wordt met name verklaard door achterblijven van investeringen in de programma's S00 Bestuur, dienstverlening en financiën (€ 2,8 miljoen), S02 Bereikbaarheid (€ 5,5 miljoen), S04 Onderwijs (€ 11,4 miljoen), S09 Gezondheid en sport (€ 2,3 miljoen) en S12 Wonen en leefomgeving (€ 4,2 miljoen).
Dit achterblijven betekent niet dat de begrote investeringen nog helemaal niet gedaan zijn. Veel bestedingen hebben al plaatsgevonden, maar de projecten zijn nog niet volledig afgerond. Voor een bedrag € 22,4 miljoen worden in 2021 gemaakte kosten als Onderhanden Activa (OHA) doorgeschoven naar latere jaren. Dit is, zoals eerder gesteld, een normaal verschijnsel bij grote, infrastructurele projecten.
Van Museum Arnhem en zwembad Valkenhuizen zijn OHA uit 2020 van € 12,6 miljoen en € 9,3 miljoen samen met de bestedingen in 2021 geactiveerd ten laste van het door de gemeenteraad beschikbaar gestelde krediet. Daar tegenover staat dat voor huisvesting van Speciaal Onderwijs reeds gepleegde investeringen ter hoogte van € 17,5 miljoen als OHA worden doorgeschoven naar 2022. Deze investeringen zullen deels geactiveerd worden ten laste van het voor 2021 nog beschikbare budget (€ 6,8 miljoen) en verder is vooruit gelopen op de grote investeringsgolf in 2022 en 2023 van € 24,1 en € 31,1 miljoen.

De onderuitputting in genoemde programma's kunnen we toeschrijven aan een aantal grote "achterblijvers":
1. S00 Bestuur, dienstverlening en financiën
Krediet         €   3.588.000
Activering      €      744.000
Onderschrijding      €   2.844.000
De onderuitputting wordt verklaard door:

• Voor een bedrag van € 2,1 miljoen zijn investeringen in Huisvesting en Facilitaire zaken (voornamelijk stadhuis en stadskantoor) niet uitgevoerd en doorgeschoven naar 2022.
• Verder zijn voor € 0,8 miljoen investeringen in hardware en bedrijfsapplicaties niet gerealiseerd en doorgeschoven naar 2022.

2. S02 Bereikbaarheid
Krediet         € 13.916.000
Activering      €   8.440.000
Onderschrijding      €   5.476.000
Deze onderuitputting wordt vooral verklaard door drie aandachtsgebieden:

• Van de geraamde investering in wegen (ontwikkeling en onderhoud) van € 2,3 miljoen is € 0,9 miljoen niet besteed. Slechts € 34.000 wordt als OHA doorgeschoven naar 2022.
• Van de € 3,3 miljoen voor openbare verlichting wordt € 1,2 miljoen geactiveerd. De niet bestede budgetten schuiven door naar 2022.
• Van de kredieten voor de parkeerexploitatie (straat en garage) van € 3,9 miljoen wordt € 2,5 miljoen geactiveerd en schuift € 1,4 miljoen door naar 2022, waarvan € 0,65 miljoen al besteed is en verantwoord wordt als OHA.

3. S04 Onderwijs
Krediet         €   17.609.000
Activering      €     6.244.000
Onderschrijding      €   11.365.000
De investeringen en activeringen betreffen voornamelijk nieuwbouw van scholen voor speciaal onderwijs. De onderuitputting van € 11,4 miljoen zal (conform planning) in 2022 en/of 2023 worden geactiveerd. Ten laste van deze onderuitputting en van het MIP 2022 en 2023 komen de reeds gemaakte en als OHA verantwoorde kosten van € 17,5 miljoen.

4. S09 Gezondheid en sport
Krediet         €   14.986.000
Activering      €   12.638.000
Onderschrijding      €     2.348.000
Deze onderuitputting komt voor € 1,3 miljoen op het conto van Sporthal Valkenhuizen. De nog niet gepleegde investeringen in overige binnensport (€ 0,8 miljoen) zullen plaatsvinden in 2022 en later, wanneer in het MIP is voorzien in minder kredieten voor binnensport.

5. S12 Wonen en leefomgeving
Krediet         €   12.376.000
Activering      €     8.186.000
Onderschrijding      €     4.190.000
Deze onderuitputting wordt voor € 2,1 miljoen verklaard door achterblijvende investeringen in afvalbeheer als gevolg van het stopzetten van Diftar. De investeringen zullen worden ingehaald wanneer de benodigde nieuwe planvorming rond de inzameling en verwerking van afval resulteert in concrete uitvoeringen.
Van de beschikbare € 7,4 miljoen voor het GRP is € 6,8 miljoen geactiveerd. De onderschrijding van € 0,6 miljoen zal in de komende jaren worden geïnvesteerd, het door de gemeenteraad vastgestelde GRP wordt conform planning uitgevoerd.

Onderuitputting kapitaallasten
Als gevolg van het (nog) niet activeren van al wel gepleegde investeringen (onderhanden activa) of nog niet realiseren van investeringen, waarvoor krediet beschikbaar is, zal in 2022 een onderuitputting optreden van de begrote kapitaallasten. Conform besluit van de gemeenteraad terzake zal deze onderuitputting worden toegevoegd aan de Algemene Reserve.
Uitzondering op deze regel vormen kapitaallasten voor investeringen in het onderwijs. Deze worden verrekend met de bestemmingsreserve "kapitaallasten onderwijs": realisaties worden daaruit gedekt en onderuitputtingen worden aan de reserve toegevoegd.
De verwerking in begroting 2022 zal plaatsvinden in een verzamelbesluit, dat ter vaststelling aan de gemeenteraad zal worden voorgelegd.

Gerealiseerde, in het oog springende grote investeringen
Zwembad Valkenhuizen
In 2021 is fase 1 van het zwembad Valkenhuizen (nieuwbouw) afgerond, opgeleverd en geactiveerd. In 2022 zal fase 2 afgerond worden, deze fase bestaat uit het slopen van het oude bad en het herstellen van het buitenterrein. Ten opzichte van het oorspronkelijke plan ligt er een wezenlijke wijziging ten aanzien van het sloopplan, de ondergrondse delen van het oude bad worden hergebruikt als depot waarin regenwater van het sportcomplex wordt opgeslagen t.b.v. de beregening van de sportvelden. Daarmee staan nu achtereenvolgens gepland, de gedeeltelijke sloop van het oude bad, de ombouw van de ondergrondse delen tot een waterdepot en aansluitend de aanleg van het oorspronkelijk beoogde parkeerterrein. Het waterdepot bevindt zich onder het parkeerterrein.

De nieuwbouw van het zwembad (fase 1) is binnen de beschikbaar gestelde budgetten afgerond. Het eerder aan de post ‘onvoorzien’ toegevoegde budget als gevolg van het voordeel van de lagere kapitaallasten doordat de activering van het zwembad een jaar is opgeschoven, is ook nog volledig beschikbaar. De verwachting is dat de resterende budgetten voldoende zijn voor de sloop van het oude zwembad en het aanleggen van de bijbehorende buitenruimte/parkeerterrein. De realisatie van het regenwaterdepot wordt gefinancierd vanuit het Klimaatfonds en externe subsidie. Naar verwachting zal fase 2 eind 2022 afgerond zijn waarna het gehele project ten einde komt.

Museum Arnhem
Eind 2021 is de verbouwing van Museum Arnhem afgerond en geactiveerd op de balans. De verwachting is dat in het voorjaar van 2022, nadat de inrichting van het museum is afgerond, het museum open gaat voor publiek. Zoals eerder gemeld in de Najaarsrapportage Grondexploitatie en Investeringsprojecten gebouwen 2021 zijn de financiën onder druk komen te staan. Inmiddels is duidelijk dat de post onvoorzien zal worden overschreden door met name hogere kosten voor de beveiligingsinstallatie en eerder gemelde onvoorziene kosten vernieuwing van het monumentale pand. Wij verwachten op dit moment een overschrijding van circa € 300.000 (ca. 1% van het budget) waarvan 1/3 reeds is geactiveerd. De verwachte overschrijding zal resulteren in extra kapitaallasten van jaarlijks circa € 14.000. Het concrete bedrag is in deze fase niet goed te bepalen. De afronding van de werkzaamheden in combinatie met de coronapandemie maakt een inschatting complex. We hebben te maken met de gevolgen van uitval van personeel, krapte op de arbeidsmarkt, langere levertijden en sterk stijgende bouwkosten.