Ontwikkelen omgevingsvisie

De Omgevingsvisie Arnhem 2040 omvat het integrale toekomstbeeld voor Arnhem 2040 en de koers ernaartoe. De visie kan gezien worden als een integrale kop op sectoraal beleid en als kader voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen en initiatieven.
De omgevingsvisie voor Arnhem wordt inhoudelijk opgebouwd vanuit:
1.   de ruimtelijke kwaliteiten van Arnhem, ook wel DNA genoemd,
2.   de opgaven en ambities voor de leefomgeving, samengebracht in kansenkaarten per thema,
3.   een globaal wenselijk toekomstbeeld, verkregen uit de 2 bovengenoemde bouwstenen,
4.   input vanuit het participatieproces.

Gesprek met de stad
In het gesprek proberen we aan de hand van het koersdocument aan te sluiten bij wat Arnhemmers belangrijk vinden voor de toekomst van hun stad: Hoe ziet Arnhem er dan uit?
In het koersdocument, dat voor de zomer ter informatie naar de raad is opgestuurd, zijn scenario’s opgenomen die prikkelend bedoeld zijn en helpen een gesprek te voeren over keuzes en prioriteiten voor Arnhem 2040.
De uitkomsten van het gesprek nemen we mee bij het opstellen van de omgevingsvisie, als advies aan het bestuur. De omgevingsvisie is alleen bindend voor het eigen bestuur.

Gebiedsgerichte Ontwikkelperspectieven
Dit betreffen kaderstellende ambitienota's welke richting geven en ontwikkelingen mogelijk maken. Het kan gaan om strategische gebieden of beeldbepalende locaties. Door vooraf ambities te bepalen willen we met de ontwikkeling bijdragen aan een gezonde en aantrekkelijke leefomgeving voor iedereen. Dit gaat altijd gepaard met participatie door de directe omgeving.
De recent gesloten Woondeal met Rijk en provincie betekent een extra impuls. Door de gebiedsgerichte aanpak willen we niet alleen fysieke verbeteringen (kwalitatief en kwantitatief) realiseren maar ook maatschappelijke problematiek aan pakken. Deze visies worden in nauwe samenwerking met de directe bewoners, eventuele eigenaren en onze partners in de stad ontwikkeld. Dit zijn voorbeelden van een integrale gebiedsgerichte aanpak in de gedachte van de Omgevingswet en waarvoor de Omgevingsvisie het kader biedt, de Omgevingsprogramma’s de uitwerking en het omgevingsplan het juridisch direct bindend instrument is.

De voorontwerp Omgevingsvisie Arnhem 2040 is in mei 2021 ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. De voorontwerp omgevingsvisie is het resultaat van een proces dat in juli 2019 met een startnotitie begon. In 2020 is op basis van het koersdocument een uitgebreid participatieproces doorlopen. In september 2020 en maart 2021 zijn debatten door de raad gevoerd over proces en inhoud van de visie. De fracties hebben hierbij hun droom voor de toekomst van de stad met een wervende pitch geuit.
Voor de omgevingsvisie is het opstellen van een milieueffectrapportage (m.e.r) verplicht. De m.e.r. procedure loopt parallel aan het proces voor de omgevingsvisie, daarom is de raad ook gevraagd om de aanpak voor het MER-traject ter visie te leggen: de zogenaamde Notitie Reikwijdte en Detailniveau.
In de voorontwerp Omgevingsvisie zijn zowel gebiedsuitwerking in ontwikkelperspectieven en gebiedsvisies als thematische uitwerking in programma's voorgesteld, namelijk:

• Centrum;
• Arnhem Oost;
• Centrum Zuid;
• Arnhem Noord.

En:

• Arnhem aantrekkelijke stad;
• Arnhem, groene, gezonde en leefbare stad;
• Arnhem vitale stad;
• Stad waar het goed wonen is;
• Bereikbare stad met ruimte voor schone mobiliteit;
• Stad met  nieuwe energie.

Volgend uit de Woondeal zijn een aantal locaties opgenomen waar kansen liggen voor verstedelijking en toevoegen van woningvoorraad; Arnhem West, Centrum Oost, Spoorzone Arnhem-Oost, Presikhaaf 3, Malburgen,Stadsblokken / Meinerswijk, Vredenburg / Kronenburg en Elderveld. Waar nodig wordt gewerkt aan integrale ontwikkelperspectieven in deze gebieden in lijn met bovengenoemde gebiedsgerichte uitwerking.  De raad is daarover geïnformeerd (raadsbrief stand van zaken versnellingslocaties Woondeal 27 oktober 2022).

De omgevingsvisie Arnhem 2040 schetst een beeld voor ontwikkeling van de stad tot circa 2040. Met als doel dat Arnhem in een veranderende wereld zijn unieke kwaliteiten behoudt en voor al zijn huidige en nieuwe bewoners de best mogelijke leefomgeving biedt. Het ontwikkelen van deze plannen gaat altijd gepaard met participatie door de directe omgeving.

In 2021 is het Voorontwerp Omgevingsvisie Arnhem 2040 vastgesteld. We werken de visie verder uit in enerzijds beleidsthema’s zoals de hoogbouw- en verdichtingsvisie, kaders voor inclusievere en gemengdere wijken, een mobiliteitsvisie die gekoppeld is aan de verstedelijkingsopgave met de stad, en meer aandacht voor een gezonde, groene en leefbare leefomgeving. Anderzijds wordt de visie uitgewerkt in ontwikkelperspectieven en gebiedsvisies. We zijn gestart met de vertaling naar een langjarige strategie gericht op de groene groei van de stad in een verstedelijkingsstrategie. Deze verstedelijkingsopgave concentreert zich in een drietal gebieden: Spoorzone Arnhem-Oost, Centrum Zuid-Kronenburg, Centrum.

Het ontwikkelperspectief Spoorzone Arnhem-Oost, fase 1 is vastgesteld.  Fase 2 wordt in 2022 uitgewerkt naar de uitvoeringsagenda. De Spoorzone is verankerd in de Verstedelijkingsstrategie Groene Metropool Arnhem-Nijmegen Foodvalley als sleutelgebied waar het urgent is dat Rijk, provincie en regio samenwerken om dit gebied tot ontwikkeling te brengen. Daarnaast is voor Presikhaaf 3 een ontwikkelperspectief in ontwikkeling.
Ook gaan we de komende jaren intensief aan de slag in Kronenburg. Er is een ontwikkelperspectief opgesteld waarin de plannen voor deze wijk verder worden uitgewerkt met bewoners en andere belanghebbenden.
Ook in en om het centrum zal een deel van de verstedelijking plaatsvinden. Er liggen een aantal grote gebiedsontwikkelingen in het verschiet die bepalend zijn voor de kwaliteit, vitaliteit en gevarieerdheid van de toekomstige binnenstad. Het gaat dan bijvoorbeeld om de gebiedsontwikkelingen rond het Koningsplein (stadstheater), het Bestuurskwartier, Coberco, Station en Centrum West (onder andere Museum, Coehoorn).

Om het versnellen van de bouw van woningen te bevorderen en een structurele bouwstroom op gang te brengen is het Arnhems Stadsakkoord gesloten. Dit is een publiek-private samenwerking en bestaat uit procesafspraken tussen marktpartijen (ontwikkelaars, aannemers en makelaardij), woningcorporaties en gemeente. Met als doel om bij te dragen aan versnelling van de bouwopgave, het juiste programma op de juiste plek en het continueren van de bouwstroom. Dit met behoud van ambities en ruimtelijke kwaliteit.